Βαθιά σε μία σπηλιά στην Σλοβενία μία τυφλή Σαλαμάνδρα κατοικεί στο σκοτάδι. Το είδος αυτό κάποτε θεωρούνταν ότι είναι απόγονος δράκου και ζεί εκατό χρόνια. Τα πλάσματα αυτά αναπαράγονται μία ή δύο φορές στα δέκα χρόνια και αυτό το συγκεκριμένο θηλυκό καταγράφηκε ενώ γεννούσε περίπου εξήντα αυγά. Όπως μεταδίδει το BBC News μερικά από αυτά φαίνονται να δείχνουν σημάδια ανάπτυξης.
Αυτά τα υδρόβια αμφίβια πλάσματα ονομάζονται “olms” και αντιπροσωπεύουν το μοναδικό είδος σπονδυλωτού ζώου, το οποίο κατοικεί σε σπήλαια στην Ευρώπη. Για περίπου διακόσια εκατομμύρια χρόνια, η εξελικτική διαδικασία της γενεαλογίας τους προσαρμόστηκε σε ένα σχετικά σταθερό περιβάλλον χωρίς αλλαγές, οπότε ο “δράκος”, αλλά περισσότερο τα αυγά του, είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε περιβαντολογικές αλλαγές.
Ένα ή δύο νέα αυγά εμφανίζονται καθημερινά. Το γεγονός αυτό – των φαινομενικά βιώσιμων αυγών από μία γέννα στις λαβυρινθώδεις στοές του σπηλαίου Postojna – αποτελεί ένα εκπληκτικό γεγονός για τους ερευνητές. “Αυτό είναι καταπληκτικό” μας λέει ο Primoz Gnezda – βιολόγος. “Φοβόμαστε μήπως κάτι πάει στραβά επειδή τα αυγά είναι πολύ ευαίσθητα” συνεχίζει.
Ο δριμύς φωτισμός μπορεί να βλάψει τα αυγά όπως επίσης και οι αμυδρές αλλαγές στην θερμοκρασία και ποιότητα του νερού. Σε αυτό το στάδιο, οι ερευνητές απέκρυψαν το θηλυκό και τα αυγά της σε μία καλυμένη δεξαμενή στην οποία έχει δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην θερμοκρασία του νερού. Αν και μπορεί να αισθανθεί την παρουσία οποιουδήποτε πεινασμένου ψαριού ή κάποιου πλάσματος που μπορεί να φάει τα αυγά της χρησιμοποιώντας ειδικούς ηλεκτροευαίσθητους αισθητήρες, οι ειδικοί αφαίρεσαν όλα τα αρπαχτικά από το συγκεκριμένο περιβάλλον.
Θα φάει τα αυγά που δεν είναι γονιμοποιημένα. Το olm είναι ένα αινιγματικό και ακριβοθώρητο πλάσμα. Τα αυγά του αλλά και οι προνύμφες του δεν βρίσκονται ποτέ στην φύση, μάλλον επειδή είναι πολύ καλά κρυμμένα μέσα σε σπηλαιώδη περιβάλλοντα. Το γεγονός ότι τα αυγά αυτά βρέθηκαν σε ένα πολυεπισκέψιμο τουριστικό περιβάλλον αποτελεί μια ευτυχή συγκυρία. Αν εκκολαφθούν, οι ερευνητές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την σταδιακή εξέλιξη αυτών των νεαρών “δράκων” στο φυσικό τους περιβάλλον σε αληθινό χρόνο.
Βασιζόμενοι στις παρατηρήσεις που έγιναν σε μια άλλη αποικία olm στην Γαλλία, οι βιολόγοι πιστεύουν πως τα αυγά θα χρειαστούν περίπου άλλες 120 μέρες για να εκκολαφθούν. Αυτός ο υπολογισμός βασίζεται σε μετρήσεις θερμοκρασιών στους 11 βαθμούς Κελσίου, αλλά επειδή στην Σλοβενία η θερμοκρασία είναι στους 9 βαθμούς Κελσίου η διαδικασία θα πάρει παραπάνω χρόνο για να ολοκληρωθεί.
Η μέλλουσα μητέρα είναι όπως προαναφέραμε τυφλή, οπότε βασίζεται στην αίσθηση της όσφρησής της. Με αυτήν μπορεί να καταλάβει αν κάποιο αυγό αναπτύσσεται ή έχει σταματήσει η ανάπτυξή του. Το φαγητό είναι δυσεύρετο στις σπηλιές, οπότε τρώει τα αυγά που δεν είναι γονιμοποιημένα, αν και μπορεί να ζήσει δέκα χρόνια χωρίς φαγητό, όταν το επιβάλουν οι συνθήκες.
Επί του παρόντος το θηλυκό και τα αυγά του είναι μόνα τους και οι ερευνητές περιμένουν με κρατημένη την αναπνοή. Μία επιτυχημένη εκκόλαψη θα σημάνει μία τεράστια ώθηση για το απειλούμενο είδος, το οποίο βάλλεται με αυξανόμενους ρυθμούς από την περιβαλλοντική μόλυνση και την εισβολή στο περιβάλλον που ζει.
Το 2013 άλλο ένα θηλυκό είχε καταγραφεί να γεννά αυγά αλλά δυστυχώς κανένα απο αυτά δεν είχε εκκολαφθεί. Τα περισσότερα έγιναν τροφή για τα υπόλοιπα olm.
Το επιστημονικό όνομα των “olm” είναι “Proteus anguinus” Πρωτεύς Ανγουϊνος.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ & ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΑΔΡΙΑΝΟΣ ΜΠΕΖΟΥΓΛΩΦ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: ΕΛΕΝΗ ΩΡΕΙΘΥΙΑ ΚΟΥΛΙΖΑΚΗ
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ IFLS
