ΤΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΩΓΛΥΦΙΚΑ ΣΤΗΝ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Χιλιάδες κατασκευές από πέτρα οι οποίες αποδίδουν γεωμετρικά σχήματα στην Μ. Ανατολή επαναπροσδιορίζονται. Αρχαιολόγοι χρονολογούν δύο απο αυτά τα οποία φαίνονται σαν τροχοί, στα 8.500 έτη. Ως αποτέλεσμα είναι αρχαιότερα από τις λεγόμενες Γραμμές Νάζκα στο Περού.
Μερικές από αυτές τις τεράστιες κατασκευές που βρίσκονται στην όαση Ασράκ στην Ιορδανία φαίνεται να έχουν αστρονομική σημασία, κατασκευασμένα να ευθυγραμμίζονται με την ανατολή κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Αυτά είναι μερικά από τα αποτελέσματα των νέων ερευνών που αφορούν στις “Γραμμές της Μ. Ανατολής” . Αυτές οι “Γραμμές” πρωτοπαρατηρήθηκαν κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο RAF Flight Lt. Percy Maitland εξέδωσε μία αναφορά γι’αυτές το 1927 στο περιοδικό Antiquity. Στην εν λόγω αναφορά κάνει λόγο για το ότι οι Βεδουίνοι ονόμαζαν τις κατασκευές αυτές “έργα των αρχαίων” μία ονομασία που χρησιμοποιείτε ακόμα και απο πολλούς ερευνητές σήμερα.
Τα “έργα των αρχαίων” συμπεριλαμβάνουν σχήματα “τροχών” οι οποίοι συχνά εμφανίζουν ακτίνες να εκτείνονται από το κέντρο τους, σχήματα “χαρταετών” (κατασκευές απο πέτρα για την περισυλλογή και σφαγή ζώων), σχήματα “μενταγιόν” (γραμμές απο στίβες με πέτρες) και ελλικοειδείς τοίχους οι οποίοι σχηματίζουν έλλικες στο τοπίο για εκατοντάδες μέτρα.
Στό Journal of Archaeological Science η αρχαιολογική ομάδα που μελέτησε τα σχήματα αυτά έγραψε: “Τα έργα αυτά καταδεικνύουν συγκεκριμένα γεωγραφικά σχήματα και εκτείνονται από μερικές δεκάδες μέτρα εώς αρκετά χιλιόμετρα, κάτι το οποίο μας θυμίζει έντονα τις γραμμές στην Νάζκα του Περού.” (Η αποδεκτή χρονολόγηση των Γραμμών στην Νάζκα είναι απο το 200 ΠΚΕ ΕΩΣ ΤΟ 600 ΚΕ).
“Τα σχήματα αυτά απαντώνται σε ολόκληρη την περιοχή της Αραβίας από την Συρία διασχίζοντας την Ιορδανία και την Σαουδική Αραβία ως την Υεμένη. Το πιό αναπάντεχο γεγονός είναι ότι είναι δύσκολο να αναγνωριστούν από το έδαφος. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την προφανή ορατότητά τους από αέρος.”
Νέες έρευνες για τις “Γραμμές της Μέσης Ανατολής” πρόσφατα δημοσιεύτηκαν από το Journal of Archaeological Science και το journal Arabian Archaeology and Epigraphy.
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ
Οι εξετάσεις έδειξαν πως μερικοί από τους “τροχούς” έχουν ηλικία περίπου 8.500 ετών, σε μία προϊστορική εποχή όπου το κλίμα είχε περισσότερη υγρασία σε κάποια σημεία της Μ. Ανατολής.
Χρησιμοποιώντας μία τεχνική που ονομάζεται οπτικά παρακινούμενη θερμοφωταύγεια
{optically stimulated luminescence (OSL)}, οι αρχαιολόγοι χρονολόγισαν δύο από τους “τροχούς” στο Wadi Wisad, στην Μαύρη Έρημο της Ιορδανίας. Ένας εκ των τροχών χρονολογήθηκε στα 8.500 έτη ενώ ο δεύτερος κατασκευάστηκε την ιδία εποχή αλλά επισκευάστηκε ή ανακατασκευάστηκε σε νέο σχήμα γύρω στα 5.500 έτη.
Την εποχή που κατασκευάστηκαν οι δύο αυτοί τροχοί το κλίμα στην περιοχή ήταν περισσότερο φιλόξενο και το Wadi Wisad ήταν κατοικημένο. Κάρβουνα από φυλλοβόλο δρύ και ενός είδους θάμνου tamarisk ανακαλύφτηκαν από δύο εστίες πυράς σε ένα κτήριο το οποίο χρονολογήθηκε στα 6.500 έτη.
ΗΛΙΑΚΕΣ ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΙΣΕΙΣ;
Οι αναλύσεις στον χώρο των τροχών έδειξαν ότι ένα σύμπλεγμα τροχών στην Όαση Azraq, έχει ακτίνες με νοτιοανατολική-βορειοδυτική κατεύθυνση οι οποίες μάλλον ευθυγραμμίζονται με την ανατολή στο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Η πλειοψηφία των ακτίνων αυτών σε αυτό το σύμπλεγμα είναι προσανατολισμένη για κάποιο λόγο σε μία κατεύθυνση ΝΑ-ΒΔ. Αυτό μας δείχνει ακριβώς το σημείο που ανατέλει ο ήλιος κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Οι ίδιοι επιστήμονες που αναφέρουν τα παραπάνω δεν μπορούν να επιβεβαιώσουν εάν η ευθυγράμμιση ήταν εσκεμμένη. Σε ότι αφορά στους υπόλοιπους τροχούς δεν επιβεβαιώνεται να υπάρχει αρχαιοαστρονομική πληροφορία.
ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ;
“Οι δύο χρονολογημένοι “τροχοί” είναι απλοί στην μορφή τους και δεν έχουν κατασκευαστεί ώστε να είναι άκαμπτοι, σύμφωνα με τις γεωμετρικές προδιαγραφές” μας λέει ο Δρ Gary Rollefson, στο Whitman College στην Walla Walla, Washington. “Υπάρχει έντονη αντίθεση σε σχέση με άλλους τροχούς που έχουν τοποθετηθεί με σχεδόν τόση προσοχή στην λεπτομέρεια όσο και οι Γραμμές στην Νάζκα του Περού.”
Σύμφωνα με τον καθηγητή Rollefson: “Είναι πιθανόν διαφορετικοί τροχοί να είχαν διαφορετικές χρήσεις. Στην περίπτωση των δύο χρονολογημένων τροχών η παρουσία εστιών πυράς υποδηλώνει κάποια σχέση με ταφές, επειδή αυτός είναι πολλές φορές ο τρόπος προσφοράς στους νεκρούς.” Και πολύ προσεκτικά προσθέτει ότι: “Υπάρχουν κι’άλλοι τροχοί από όπου διαπιστώνεται η παντελής έλλειψη εστιών πυράς, οι οποίοι καταδεικνύουν διαφορετική χρήση.”
Ο καθηγητής Rollefson είναι συν-διευθύνων του Eastern Badia Archaeological Project. Η ομάδα του ελπίζει να ανασκάψει μερικές από τις εστίες πυράς οι οποίες βρίσκονται μέσα στους “τροχούς”, τα επόμενα χρόνια.
ΟΡΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ
Ο λόγος που οι λαοί των προϊστορικών χρόνων έχτιζαν κατασκευές σε σχήματα τροχών οι οποίες δεν φαίνονται από το έδαφος παραμένει μυστηριώδης. Εκείνη την εποχή, σύμφωνα με το τι είναι σήμερα αποδεκτό, δεν υπήρχαν αερόστατα ή ανεμόπτερα. Επίσης οι ερευνητές καταθέτουν πως το ανέβει κάποιος σε υψηλά εδάφη για να τους παρατηρήσει είναι αδύνατον στις περισσότερες των περιπτώσεων.
Αν και οι “τροχοί” είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτοί από το έδαφος, δεν είναι αόρατοι.
“Δεδομένου ότι ο κατασκευαστής δεν μπορεί να δεί την κατασκευή από το έδαφος, μπορεί όμως να ορίσει ένα γενικό γεωμετρικό σχήμα. Για να δημιουργήσουν με ακρίβεια τα σχέδια των τροχών ίσως να χρησιμοποίησαν ένα μακρύ σχοινί και πασσάλους.
ΟΙ ΤΡΟΧΟΙ ΤΗΣ ΣΑΟΥΔΙΚΗΣ ΑΡΑΒΙΑΣ
Οι γεωγλυφικοί τροχοί που βρέθηκαν στην Σαουδική Αραβία και στην Υεμένη φαίνονται διαφορετικοί σε σχέση με αυτούς που βρέθηκαν πολύ νοτιότερα ανακοίνωσε η ομάδα με το αρχείο αεροφωτογραφιών για την αρχαιολογία της Μ. Ανατολής. {Aerial Photographic Archive for Archaeology in the Middle East (APAAME)}.
Η ομάδα αυτή ερευνούσε τους εν λόγω “τροχούς” και άλλες κατασκευές
“των αρχαίων” με την χρήση του Google Earth και του Bing. Χρησιμοποίησαν
επίσης ιστορικές αεροφωτογραφίες του 20ου αιώνα.
Οι “κύκλοι” είναι συνήθως μικροί και φέρουν μία ή δύο μπάρες αντί για ακτίνες, είπε ο
David Kennedy από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας ο οποίος
συν-διευθύνει το project. “Μερικοί από τους “τροχούς” είναι
σχηματισμένοι σαν τετράγωνα, παραλληλόγραμμα ή τρίγωνα.”
Ένας τύπος τέτοιας κατασκευής “τροχού” μοιάζει πολύ με το μάτι ενός ταύρου, σύμφωνα με τις φωτογραφίες που μας διέθεσε ο Δρ Kennedy. Τρία τρίγωνα δείχνουν πρός τον τροχό που μοιάζει με το μάτι του ταύρου και υπάρχουν μικρές στοίβες από πέτρες που οδηγούν από τα τρία τρίγωνα στον τροχό. Ο Δρ Kennedy τα ονομάζει ως “έναν κεντρικό τάφο σαν μάτι ταύρου” και σε αυτή την περίπτωση τρία τρίγωνα το καθένα με τουλάχιστον ένα τμήμα μιάς γραμμής σύνδεσης από σωρούς με πέτρες οι οποίες διασχίζουν το κέντρο.
Πρός το παρόν οι αρχαιολόγοι δεν είναι σε θέση να διεξάγουν έρευνα εδάφους ή να πάρουν αεροφωτογραφίες με αεροπλάνα ή ελικόπτερα στην Σαουδική Αραβία και στην Υεμένη.
ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ
Άλλο ένα είδος από τις “εργασίες των αρχαίων” τις οποίες ο καθηγητής Kennedy και η ομάδα του, έχουν βρεί στην Σαουδική Αραβία είναι οι κατασκευές που ονομάζονται “Πύλες”.
Εως σήμερα έχουν βρεθεί 332 “Πύλες” στην Σαουδική Αραβία (καμία απο αυτού του τύπου τις κατασκευές δεν είναι γνωστό να απαντάται βόρεια. Οι “Πύλες” αποτελούνται από δύο κοντούς αλλά αρκετά ενισχυμένους τοίχους ή σωρούς από λίθους ανάμεσα στους οποίους επεκτείνονται συνδετικοί τοίχοι. Αυτά δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο journal Arabian Archaeology and Epigraphy. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι: από ψηλά, αυτά τα χαρακτηριστικά μοιάζουν με μία ορθάνοιχτη παλαιομοδίτικη πύλη με μπάρες. Η πιό μακρυά πύλη είναι 1.640 πόδια, αλλά οι περισσότερες είναι πολύ μικρότερες.
(*Παρατηρούμε ότι στο άρθρο δεν ονομάζεται η χρήση των κτηρίων αλλά υιοθετείτε μια οπτική προσέγγιση για το τι θα μπορούσαν να είναι οι κατασκευές αυτές σύμφωνα με αυτά που “μοιάζουν”).
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή χρονολόγηση των “Πυλών” ούτε την χρήση τους. “Εφήυρα τον όρο “Πύλη” για τον απλούστατο λόγο ότι χρειαζόμουν μία “εύκολη” ορολογία για να τα περιγράψω και μου θύμιζαν επίσης τις πύλες στα χωράφια που έβλεπα γύρω από το πατρικό μου σπίτι στην Σκοτία” λέει ο Kennedy.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι “Πύλες” δεν βρίσκονται ποτέ κοντά στους “Χαρταετούς” (οι οποίοι χρησιμοποιούνταν για κυνήγι). Πράγματι, μερικές από τις “Πύλες” χτίστηκαν σε μέρη όπως γυμνές ηφαιστιακές πλαγιές – οι οποίες δεν είναι δυνατόν να φιλοξενούσαν μεγάλα κοπάδια ζώων. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν 5 “Πύλες” στις εξωτερικές πλαγιές της καλντέρας ενός ηφαιστίου ονόματι “Jabal al-Abyad” στην Σαουδική Αραβία σύμφωνα με άρθρο στο Arabian Archaeology and Epigraphy journal.
Ο Δρ Kennedy είπε ότι η ομάδα του τελειώνει την έρευνα στις “Πύλες” και θα δημοσιεύσει και άλλο άρθρο στο μέλλον όπου θα περιγράφει τα ευρήματα της ομάδας με περισσότερες λεπτομέρειες.
ΤΑ ΓΕΩΓΛΥΦΙΚΑ ΣΤΗΝ ΝΑΖΚΑ ΤΟΥ ΠΕΡΟΥ
