ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΣΤΟ ΟΜΗΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ & ΣΤΟ ΣΠΑΝΙΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΟΥ ΑΜΜΩΝΙΟΥ
ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ:
ΕΛΕΝΗ ΩΡΕΙΘΥΙΑ ΚΟΥΛΙΖΑΚΗ (ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ & ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ)
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΘΥΡΗΣ (ΝΟΜΙΚΟΣ & ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ)
Ένα συναρπαστικό Γλωσσικό και Μουσικό Ταξίδι…
Ένα Ταξίδι στον πλούτο της Ελληνικής Γλώσσας, με Ετυμολογικές
ανιχνεύσεις, Φιλοσοφικές αναζητήσεις, καθώς και Προσεγγίσεις θεμάτων που
μας παρουσιάζονται στα 2 πολύτιμα Λεξικά των Εκδόσεων «ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΝ»
ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΣΟΦΙΣΤΟΥ: ΛΕΞΙΚΟΝ ΚΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ ΙΛΛΙΑΔΟΣ & ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ: Μία ἔκδοση – σταθμός. Τὸ ἀρχαιότερο διασωθὲν Λεξικὸ τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας -ἕνα Λεξικὸ 2000 ἐτῶν! Περιλαμβάνει πάνω ἀπὸ 3000 λήμματα τῶν ὁμηρικῶν ἐπῶν μὲ μοναδικὲς ἑρμηνεῖες καὶ ἐτυμολογίες. Ὁ Ἀπολλώνιος ἐτυμολογεῖ πλειάδα Ὁμηρικῶν λέξεων ἀπὸ τὴν Ἰλιάδα καὶ τὴν Ὀδύσσεια, ὅπως ἐνδεικτικά: φῶτες < οἱ ἄνθρωποι, ἀπὸ τοῦ φωτίζειν τὰ νοούμενα πάντα διὰ τοῦ λόγου. Τὸ Λεξικὸ ποὺ ἔλειπε γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ μελετήσουμε ξανὰ τὸν Ὅμηρο, διότι δὲν μπορεῖ κάποιος νὰ πεῖ ὅτι «γνωρίζει Ἑλληνικά», ἐὰν δὲν ἔχει μελετήσει τὸν Ὅμηρο!
Ο Απολλώνιος, ο λεγόμενος Σοφιστής, έζησε τον 1ο μ.χ. αιώνα. Το μόνο σωζόμενο έργο του είναι το «Λεξικὸν κατὰ στοιχεῖον τῆς τε Ἰλιάδος καὶ Ὀδυσσείας», που είναι και το αρχαιότερο διασωθέν Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας – ενα Λεξικό 2.000 και πλέον ετών! Στο Λεξικό αυτό περιλαμβάνονται πάνω από 3.000 λέξεις και φράσεις των Ομηρικών επών με μοναδικές ερμηνείες και ετυμολογίες. Ο Απολλώνιος ἐτυμολογεῖ πλειάδα Ὁμηρικῶν λέξεων ἀπὸ τὴν Ἰλιάδα καὶ τὴν Ὀδύσσεια, από τις οποίες, ενδεικτικά αναφέρουμε:
* ἄγαλμα < πᾶν ἐφ’ ᾧ τις ἀγάλλεται, δηλαδή, ἄγαλμα εἶναι κάθε τὶ στὴν θέα τοῦ ὁποίου ἀγάλλεται κανείς.
* ἀγυιαί < αἱ ὁδοί, ἀπὸ τοῦ δι’ αὐτῶν ἄγειν, δηλαδή, ἀγυιαί εἶναι οἰ ὁδοί, ἀπὸ τοῦ ὅτι αὐτὲς ἄγουν – ὁδηγοῦν πρὸς κάποια κατεύθυνση.
* φῶτες < οἱ ἄνθρωποι, ἀπὸ τοῦ φωτίζειν τὰ νοούμενα πάντα διὰ τοῦ λόγου, δηλαδή, φῶτες ὀνομάζονται οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τοῦ ὅτι φωτίζουν ὅλα τὰ διανοήματα διὰ τοῦ λόγου.
Με υπερηφάνεια παρουσιάζουμε στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό ένα από τα αρχαιότερα διασωθέντα Λεξικά της Γλώσσας μας -ένα Λεξικό 2000 ετών! Το Λεξικό αυτό εκδίδεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα! Ο Απολλώνιος ο λεγόμενος Σοφιστής ήκμασε κατά τον 1ο μ.Χ. αιώνα. Το μόνο σωζόμενο έργο του είναι το Λεξικόν κατά στοιχείον της τε Ιλιάδος και Οδυσσείας, ένα από τα αρχαιότερα διασωθέντα Λεξικά της Ελληνικής Γλώσσας, το οποίο εκδίδεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στοιχειοθετημένο εξ αρχής. Σώζεται σε έναν χειρόγραφο κώδικα του έτους 1065 μ.Χ. και η τελευταία έκδοσή του είχε γίνει στο Βερολίνο το 1833.
Πρόκειται για ένα μοναδικής αξίας ειδικό Ερμηνευτικό και Ετυμολογικό Λεξικό των Ομηρικών Επών, που περιλαμβάνει πάνω από 3.000 λέξεις και φράσεις. Ο Απολλώνιος μας παραδίδει μοναδικές ερμηνείες και ετυμολογήσεις πολλών ομηρικών λέξεων, καθώς και διαφορετικές εκδοχές αρκετών ομηρικών στίχων.
Για την σύνταξη του Λεξικού αυτού, ο Απολλώνιος στηρίζεται, εκτός από τα Ομηρικά Έπη, και σε πλήθος αρχαίους μελετητές και συγγραφείς, όπως οι: Απίων, Αρίσταρχος, Αλκμάν, Απολλόδωρος, Απολλώνιος ο Χάριδος, Αριστοτέλης, Αρχίας, Αρχιγένης, Δημήτριος ο Ιξίωνος, Δημήτριος ο Πύκτης, Διονύσιος ο Θραξ, Ευριπίδης, Ευφορίων, Ζηνόδοτος, Ζηνόδωρος, Ηλιόδωρος, Ησίοδος, Καλλίμαχος, Κλεάνθης, Κράτης, Κρατίνος, Κομανός, Πίνδαρος, Σιδώνιος, Σιμωνίδης, Τιμογένης.
Πολλές από τις παρατιθέμενες γνώμες προέρχονται από έργα που στην πορεία του χρόνου χάθηκαν, και το γεγονός αυτό προσδίδει στο παρόν έργο την αξία τεκμηρίου τής Παραδόσεώς μας. Στο πρωτότυπο κείμενο του Λεξικού, ενώ παρετίθετο ο στίχος, δεν αναφερόταν ούτε το έπος, ούτε η ραψωδία και ο αριθμός του στίχου. Αυτή την βασική έλλειψη καλύψαμε με πολύμηνη εργασία. Έτσι, στην παρούσα έκδοση μετά τον στίχο παρατίθενται, εντός παρενθέσεως, και αυτά τα στοιχεία, απαραίτητα για να καταστεί λειτουργικό και χρηστικό το Λεξικό.
Κατόπιν όλων αυτών, έχουμε την πεποίθηση ότι παραδίδουμε στον σύγχρονο Έλληνα ερευνητή, μελετητή του Ομήρου και της Ελληνικής Γλώσσας, ένα μοναδικό εργαλείο γνώσεως.
ΑΜΜΩΝΙΟΥ: ΛΕΞΙΚΟΝ ΟΜΟΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «Πᾶς λόγος μὴ ἀκριβῆ τὴν ὁμιλίαν ἔχων ἀπαιδευσίας ἱκανὰ φέρει τεκμήρια…» Ἕνα σπάνιο καὶ πολύτιμο λεξικὸ τοῦ Ἀλεξανδρινοῦ Ἀμμωνίου (1ος μ.χ. αἰ.), σὲ πρώτη Ἑλληνικὴ ἔκδοση. Ἑρμηνεύονται καὶ διακρίνονται ὡς πρὸς τὴν σημασία τους πάνω ἀπὸ χίλιες λέξεις τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας.Τὰ λήμματα παρουσιάζονται μὲ συγκριτικὴ παράθεση λέξεων ποὺ ὁμοιάζουν μεταξύ τους ἢ σχετίζονται μὲ τὸ ἴδιο θέμα, ποὺ φαίνονται νὰ εἶναι συνώνυμες, ἀλλὰ ἔχουν διαφορετικὴ σημασία. Στὴν Εἰσαγωγὴ καθὼς καὶ στὸ ὁπισθόφυλλο ἀναφέρονται οἱ ἕξι Ἀρετὲς ποὺ σχηματοποιοῦν τὴν Κυψέλη τοῦ Ἑλληνικοῦ Λόγου.
Ένα σπάνιο και πολύτιμο Λεξικό του Αλεξανδρινού Αμμωνίου σε πρώτη Ελληνική έκδοση. Ο γραμματικός και λεξικογράφος Αμμώνιος έζησε τον 1ο μ.χ. αιώνα στην Αλεξάνδρεια, τον τόπο συγκεντρώσεως όλων των Ελλήνων σοφών εκείνη την ιστορική περίοδο. Τα μόνα σωζόμενα έργα του Αμμωνίου είναι το «Περί Ομοίων και Διαφόρων Λέξεων» και το «Περί Ακυρολογίας». Πρόκειται για έργα με κοινή θεματολογία: την γνώση των λεπτών εννοιών της Ελληνικής Γλώσσας και την ορθή – έγκυρη χρήση των λέξεών της.
Η έκδοση αυτή είναι η πρώτη που γίνεται στην Ελλάδα, με εξαρχής στοιχειοθεσία, λεξικογραφική σελιδοποίηση, εισαγωγή, πλήρη κατάλογο των αρχαίων συγγραφέων και των αναφερόμενων έργων τους, και αναλυτικό ευρετήριο όλων των λημμάτων του έργου. Τα λήμματα παρουσιάζονται με συγκριτική παράθεση λέξεων που ομοιάζουν μεταξύ τους ή σχετίζονται με το ίδιο θέμα, που φαίνονται να είναι συνώνυμες, αλλά έχουν διαφορετική σημασία∙ παραδείγματος χάριν: άντρον και σπήλαιον διαφέρει. άντρον μεν το αυτοφυές κοίλωμα, σπήλαιον δε το χειροποίητον, δηλαδή, άντρον και σπήλαιον διαφέρει. άντρον είναι το φυσικώς δημιουργημένο κοίλωμα γης, ενώ σπήλαιον είναι αυτό που έχει διαμορφωθεί (από τον άνθρωπο).
δόξα και κλέος διαφέρει. δόξα μεν εστίν ο παρά των πολλών έπαινος, κλέος δε ο παρά των σπουδαίων, δηλαδή, δόξα και κλέος διαφέρει. δόξα είναι ο έπαινος από τους πολλούς, ενώ κλέος ο έπαινος από τους σπουδαίους.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο ερμηνεύονται και διακρίνονται ως προς την σημασία τους πάνω από χίλιες λέξεις της Ελληνικής Γλώσσας. Η παρούσα 2ηέκδοση (Αθήνα 2012) είναι εμπλουτισμένη με Προσάρτημα 88 επιπλέον λημμάτων από σταχυολόγηση διάσπαρτων πηγών και Παράρτημα με την σωζόμενη μικρά Επιτομή λέξεων της Συνηθείας (καθομιλουμένης) του γραμματικού Ζηνοδώρου.
Ο Αμμώνιος ο Γραμματικός και το Έργο Του
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΒΙΒΛΙΟΥ
Ο Γραμματικός και Λεξικογράφος Αμμώνιος έζησε, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, τον 1ο μ.χ. αιώνα στην Αλεξάνδρεια, τον τόπο συγκεντρώσεως όλων των Ελλήνων σοφών εκείνη την ιστορική περίοδο. Το όνομα Αμμώνιος έφεραν πολλά πρόσωπα της αρχαιότητος, ιδίως κατά την ελληνιστική περίοδο, και σημαίνει τον ανήκοντα εις τον Άμμωνα Δία αλλά και γενικότερα τον προερχόμενο από την περιοχή της Αμμωνίας, όπως ονομαζόταν στην αρχαιότητα ολόκληρη η βόρειος Αφρική (Λιβύη): ” Άμμων, όνομα θεού Ελληνικού”, σημειώνεται στο Λεξικόν Σούδα, και ο Στέφανος Βυζάντιος στα ” Εθνικά”, μας πληροφορεί σχετικά ότι “Αμμωνία, η μεσόγειος Λιβύη. και αυτή δε πάσα η Λιβύη ούτως εκαλείτο από Άμμωνος. ο οικήτωρ Αμμώνιος”…
29/05/2017 ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΥ ΑΙΓΗΙΣ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ.
ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ ΑΥΤΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΠΛΑΙΣΙΩΣΕ Ο ΗΦΑΙΣΤΙΩΝ ΒΑΞΕΒΑΝΕΡΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ SAOS ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΕΡΟΧΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥ.
Η Ελένη – Ωρείθυια Κουλιζάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1982, κατάγεται από τα Χανιά Κρήτης και διαμένει στον Πειραιά. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Εργάζεται ως καθηγήτρια από το 2008 διδάσκοντας ετυμολογία, φιλοσοφία και μυθολογία σε παιδιά ηλικίας 3-12 ετών, σε εφήβους και σε ενηλίκους. Έχει δημιουργήσει μία πρωτότυπη μέθοδο εκμαθήσεως ετυμολογίας για παιδιά μέσω χαρτοκοπτικής, ζωγραφικής, δημιουργικών κατασκευών και άλλων δραστηριοτήτων. Αρθρογραφεί σε περιοδικά φιλοσοφικού ενδιαφέροντος και έχει δώσει συνεντεύξεις και διαλέξεις σε ραδιοφωνικές, τηλεοπτικές και διαδικτυακές εκπομπές, καθώς και σε δημοτικά σχολεία και πολιτιστικούς χώρους ανά την Ελλάδα. Το πνευματικό της τέκνο είναι το βιβλίο “Ετυμολογία με κάρτες” για παιδιά 3-12 ετών.
Ο Γιώργος Λαθύρης – Ιαλυσσός γεννήθηκε στην Ευρυτανία στις 12 Ιανουαρίου του 1962. Τελείωσε το Γυμνάσιο και Λύκειο στο Αγρίνιο και στη συνέχεια ακολούθησε νομικές σπουδές στην Νομική Σχολή Αθηνών. Παράλληλα, ακολούθησε κλασικές σπουδές στην Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, στο τμήμα Φιλολογίας με κατεύθυνση την Γλωσσολογία, και επεδόθη στην μελέτη ξένων γλωσσών, κυρίως Αγγλικών και Ισπανικών.
Από το 1989 ασκεί ενεργή – μαχόμενη Δικηγορία, ως μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, και από το 2000 προάγεται σε Δικηγόρος παρ’ Αρείῳ Πάγῳ. Το 2013 παραιτείται από το Δικηγορικό λειτούργημα, ασχολούμενος αποκλειστικά πλέον με το συγγραφικό, μεταφραστικό και διδακτικό του έργο. Συντονίζει και διευθύνει τις εργασίες της Πολιτιστικής – Ερευνητικής Εταιρείας «ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΝ» από της ιδρύσεώς της, το έτος 1992, μέχρι σήμερα.
Έχει δώσει πλήθος διαλέξεων και παρουσιάσεων στην Αθήνα και σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος. Παραδίδει μαθήματα αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, Ιστορίας και Φιλοσοφίας στην έδρα του ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΥ, σε τρείς εβδομαδιαίους Κύκλους Μαθημάτων. Στον Κύκλο Ελληνικής Φιλοσοφίας, που διεξάγεται κάθε Τετάρτη, έχει διδάξει κατά τρόπο συστηματικό και διεξοδικό επί μία δεκαετία, από το 2005 μέχρι το 2015, ολόκληρο το Πλατωνικό Έργο (36 συγγράμματα).
Είναι συγγραφέας των έργων «Αστραπόσιγμα», «Οι Μυστικές Φωνές της Γαίας», καί «Οι Όροι του Σπευσίππου – Λεξικόν Εννοιών της Πλατωνικής Φιλοσοφίας».
Στην σειρά “ Ελληνική Παράδοσις” των εκδόσεων του Ηλιοδρομίου, έχει επεξεργαστεί και παραδώσει στην κυκλοφορία τα παρακάτω εργα, τα οποία περιλαμβάνουν το αρχαίο κείμενο, εισαγωγή, σύγχρονη απόδοση, και σχόλια:
“Περί Ευθυμίας” του Πλουτάρχου.
“Περί Αγαλμάτων” του Πορφυρίου.
“Περί της Ιερατικής Τέχνης των Ελλήνων” και “ Ιεροί Ύμνοι” του Πρόκλου.
“88 Iεροί Ύμνοι” του Ορφέως.
“Λεξικόν κατά στοιχείον Ιλιάδος και Οδυσσείας” του Απολλωνίου του Σοφιστού.
“Λεξικόν Ομοίων και Διαφόρων Λέξεων” του Αμμωνίου.
“Εθνικά. Μέγα Γεωγραφικόν Λεξικόν” του Στεφάνου Βυζαντίου.
“Κρατύλος – Περὶ Ὀνομάτων Ὀρθότητος” του Πλάτωνος.
“Περὶ τοῦ μὴ δεῖν δανείζεσθαι” του Πλουτάρχου.
κ.α.
Επίσης, επιμελήθηκε την έκδοση της “Χρονογραφίας” του Ιωάννη Μαλάλα (6ος αι. μ.χ.) και συνέταξε ειδικά για την έκδοση αυτή ένα εκτενές Γλωσσάριο Σπανίων Λέξεων.
Η μεταφραστική του δραστηριότητα, μας έδωσε μέχρι τώρα τα παρακάτω έργα:
1.- “Τάτβας-Οι Δονήσεις του Αιθέρα” του Krumm Heller, μετάφραση από τα Ισπανικά ( Εκδόσεις ΕΝΑ).
2.- “Προς ένα Νέο Μεσαίωνα” του Javier Alvarado, μετάφραση από τα Ισπανικά (Εκδόσεις ΕΝΑ).
5.- “Η Ελληνική Καταγωγή των Αραουκανών της Xιλής” του Lonko Kilapan, μετάφραση από τα Ισπανικά (Εκδόσεις ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΝ).
4.- “Οι Δώδεκα Νόμοι του Πνεύματος” του Dan Millman, μετάφραση από τα Αγγλικά (Εκδόσεις ΕΣΟΠΤΡΟΝ).
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού για την Διεθνοποίηση της Ελληνικής Γλώσσας -Ο.Δ.Ε.Γ. Ιδρυτικό μέλος και Αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Δικτύου Συνειδητότητας -ΠΑ.ΔΙ.ΣΥ. Ιδρυτικό μέλος και Σύμβουλος του Μουσειακού Κέντρου Ευρυτανίας, κ.α.
Άρθρα και μεταφραστικές εργασίες του εχουν δημοσιευθει σε διάφορα περιοδικά, όπως ΕΛΛΗΝΙΚΗ -ΔΙΕΘΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑ, ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ, ΑΝΕΞΗΓΗΤΟ, ΙΧΩΡ, ΕΡΜΕΙΟΝ, ΡΟΜΦΑΙΑ, κ.α.
