ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΩΝ: ΑΔΡΙΑΝΟΣ ΜΠΕΖΟΥΓΛΩΦ – ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΙΤΟΜΟ ΕΡΓΟ “ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ”
Το συγκεκριμένο άρθρο μπορείτε να το δείτε οπτικοποιημένο στην εκπομπή ΝΑΥΣΙΝΟΟΣ- ΑΤΛΑΝΤΙΣ.
Η “Θεοκρατία” των Μινυών και κατέπέκταση και των Μινωϊτών έχει μονοθεϊστικό περιεχόμενο. Την λατρεία του Θείου ασκεί ο Άναξ-Ιερεύς, στην Λακεδαίμονα ο Δαίμων ή οι Δαίμονες. Δύο τουλάχιστον. Δέν συμφωνώ με την Ναννώ Μαρινάτου ότι η θεία διπλή βασιλεία στην Κρήτη, κατά το θεωρούμενο Βαβυλωνιακό ανάλογο ή πρότυπο αφορούσε το ζεύγος του Άνακτος και της Βασίλισσάς του, που είχαν και ειδικό ρόλο στην τελετουργία. Το Μινυακό δίδυμο είναι άρεν, λ.χ. Ζήθος και Αμφίων στην Θήβα, Κάστωρ και Πολυδεύκης στην Λακεδαίμονα κ.ο.κ. και αντίστοιχο θα εδικαιολόγει η Μινωϊκή Κρήτη. Θα είχαμε έναν νεαρό Βελχάνο και έναν δίδυμό του στο πρόσωπο του νεαρού “Πρίγκηπα με τα κρίνα”, που θεωρείται ως νεαρός θεός.
Μεταξύ του πρίγκηπα με τα κρίνα ή “Βασιλιά Ιερέα” του Έβανς θα πρότεινα το όνομα του “ΔΑΙΜΟΝΟΣ” για τον νεαρό με το στέμμα των κόκκινων (των φοινικικών) κρίνων του Lilium Chalcedonium, δηλ. του Υακίνθου, και θα του έδινα το όνομα Υάκινθος, ο Δαίμων Υάκινθος της Λακεδαίμονος, που μετανάστευσε στην Κρήτη με τους Μινύες και χιλιάδες χρόνια μετά λατρευόταν εκεί ως “ΔΑΙΜΩΝ-ΕΡΩΣ”, το Ελληνικό, Πλατωνικό πρότυπο του Δυτικότροπου Αγίου Βαλεντίνου. Αν λοιπόν η Κνωσσός έχει τον πρίγκηπα με τα κρίνα, τον νεαρό θεό ή Δαίμονα Υάκινθο προστάτη και σωτήρα της, η Κυδωνία έχει έναν άλλο νεαρό θεό ή Δαίμονα να την προστατεύει. Είναι ο νεαρός ήρως, που πατεί στην κορυφή ενός πολυόροφου κτιρίου, στην άκρα ενός συμπλέγματος πολυώροφων οικοδομών, πολλαπλώς επισημειούμενων με τα Μινυακά – Μινωϊκά κέρατα καθιερώσεως, που τα επανέφεραν στην Ελλάδα οι Ηρακλείδες της Δύσης ως Sardana, ως διακόσμηση των κρανών τους. Η εικονογραφία της Κυδωνίας παριστά τον νεαρό ήρωα όρθιο και επιβλητικό να κρατεί σκήπτρο στο δεξί του χέρι. Βρέθηκε σε σφράγισμα πήλινο στις ανασκαφές στο Καστέλι Χανίων και εκτίθετε στο τοπικό Μουσείο και όπως διαβάζω στο πολύπτιχο της ΚΕ’ ΕΠΚΑ το σφράγισμα, των Νεοανακτορικών ίσως χρόνων “αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της Μινωϊκής Αρχαιολογίας, ως πρός το θέμα της παράστασής του, το οποίο σε σχετικό υπομνηματισμό της απεικόνισής του δηλώνει: “πήλινο σφράγισμα με παράσταση πόλης και τον θεό προστάτη της”. Ούτε πολυθεϊστικό μόρφωμα εμφανίζει η Μινωϊκή Κρήτη, όπως υποστηρίζεται τελευταίως και κυρίως η Μινυακή Ελλάς, ούτε περιορίζεται στην τελευταία η λατρεία του θείου μόνο στα ανάκτορα, όπως υποθέτει για την Μινωϊκή Κρήτη η Ναννώ Μαρινάτου. Στην Λακεδαίμωνα, τουλάχιστον, και στην Τίρυνθα ασφαλώς, την Λέρνα, την Ολυμπία, η λατρεία του Θείου ασκείται σε χωριστά κτίρια-Ναούς, σε Ναούς-θόλους και όχι τελετουργικούς τύμβους”!
Εν αντιθέσει όμως με τους Μινύες και τους Μινωϊτες, οι Μυκηναίοι δεν περιορίζονται σε λατρευτικές σκηνές στην διακόσμηση των Ανακτόρων τους, ούτε απεικονίζουν μόνο νεαρούς θεούς ή Δαίμονες.
Την ιερότητα του βασιλικού θεσμού πήραν από τους Μινωϊτες οι Μυκηναίοι κατά τον Τhomas Palaima. Κανείς δεν φαίνεται να γνωρίζει τους Μινύες! Οι γρύπες στην τοιχογραφία του Πυλιακού Ανακτόρου δηλώνουν κατά τον Palaima “την Δοξασμένη Θεϊκή θέση του Ηγεμόνος”. Η σύγχηση θα εκλείψει, αν αποδεχτούμε τον Μινυακό Κύκλο του Ελληνικού Πολιτισμού, διότι δεν μπορεί να χρονολογεί το Ιερό στο Κυνόρτιον “πίσω στην ΜΕ Περίοδο” ο Palaima και τα ευρήματα οστών ζώων στο Νησακούλι Μεθώνης στην ίδια εποχή και την ίδια στιγμή να σημειώνει ότι “Η θυσία ζώων σε ανοικτά ιερά ήταν μέρος της Μυκηναϊκής παράδοσης” (Οι Μυκηναίοι ήταν περίπου χίλια χρόνια μετά). Ασφαλώς ούτε στους Μυκηναίους ανήκει η σχετική τελετουργία, ούτε Ινδοευρωπαϊκή ή μη Ινδοευρωπαϊκή προέλευση του Ανακτορικού Θεσμού υπάρχει. Ο Άναξ, το Ανάκτορο και η ιδεολογία του είναι απλώς Ελληνικά και Μινυακά. Εκείθεν ήντλησεν όλος ο Αρχαίος Βίος. Οι Μυκηναίοι βρέθηκαν αδόκητοι κληρονόμοι μιας απαράμιλλης κληρονομιάς.
ΑΠΟΛΛΩΝ & ΥΑΚΙΝΘΟΣ
Ο S. Wide σημειώνει “Απόλλων δελφίδιος-δελφίνιος, είναι όπως δηλώνει το όνομά του θεός της θαλλάσης(!) και ελατρεύετο πρωτευόντως από τους Ίωνες. Στην Αθήνα ωνομάζετο πατρώος (ταυτόσημος με τον Πύθιο) και είχε εκεί στενές σχέσεις με τον Θησέα και τον Αιγέα”. Στην Λακωνική – Ταραντική παράδοση εμφανίζεται ως Φάλανθος. Ο S. Wide αμφισβητεί την ταύτισή του με τον Υάκινθο (τον Απόλλωνα-Υάκινθο στον Τάραντα, βλ Πολύβιος VIII,28). Συνεπώς επάγεται ο S. Wide ότι ο Αμυκλαίος Απόλλων είναι κατά βάσιν ένας Απόλλων Δελφίνιος. Ορθά συμπερένει ο S. Wide, ότι ο Αμυκλαίος Απόλλων συγγενεύει στενά με τον Απόλλωνα Πυθαέα (Πύθιον). Κατά τον Παυσανία (3, 10, 8) είχε απεικονισθεί όμοιος πρός τον Αμυκλαίο Απόλλωνα. Συνεπώς ο Απόλλων Δελφίνιος, ο Αμυκλαίος και ο Πυθαεύς (mit einander identisch waren) ήσαν ταυτόσημοι. Έτσι λοιπόν, συμπεραίνει ο Wide ό,τι συμβαίνει στην Λακωνία με τον Απόλλωνα Δελφίνιο συμπίπτει στην Αττική με τον Απόλλωνα Πύθιο. Και περαιτέρω Υακινθίδες=Υάδες στην Αθήνα, Υάκινθος, Υακινθοτρόφος, “από τους αρχαίους αυτά τα ονόματα συνδέοντο εσφαλμένως με την λέξη ύειν”. Ο Hiller έβλεπε στο όστρακο από την Αίγινα των ΜΕΙΙ χρόνων μία πρώτη απεικόνιση του Απόλλωνος Δελφινίου. Ο Απόλλων όμως ως Αχαϊκός θεός δεν ελατρεύετο στην Μινυακή Περίοδο ούτε στην Αίγινα, ούτε στην Κρήτη, ούτε στις Αμύκλες ή την Λακεδαίμονα. Ο λατρευόμενος Ήρως ή Δαίμων ήταν ο Υάκινθος, πρός τον οποίον εταυτίσθη βραδύτερον τόσον απαραγνωρίστως ο λαμπρός θεός των Αχαιών, ο Απόλλων. Αυτός ο Υάκινθος έγινε Απόλλων Δελφίνιος, γιατί οίκοθεν ήτο και Θαλάσσιος Δαίμων (Δαίμων εξ αλός), έκφραση της Μινυακής Αργοναυτικής Επιδεξιότητος. Αυτός ο Υάκινθος ήταν λαμπερός Μινυακός Δαίμων της κητώεσσας Λακεδαίμονος, της Δελφινοβριθούς λιμνοθάλασσας της Ατλαντίδος. Στην Αττική συνδέεται με τους Μινύες προπάτορες, τον Αιγέα και τον Θησέα, στην Λακωνία είναι Δελφίνιος και Αμυκλαίος, ήγουν Υάκινθος, διότι κατάγεται από την νησιωτική Λακεδαίμονα και όχι από την χερσαία Σπάρτη. Ο σύνδεσμος φαίνεται να είναι το γένος των Αιγειδών, πιθανώτατα Μινυακής καταγωγής. Όπως γράφει ο Irad Malkin, (Myth and Territory in the Spartan Mediterranean, Cambridge, 1994 σ. 99) Οι Αιγείδες εμφανίζονται δυναμικά στις ιστορίες για την επιστροφή των Ηρακλειδών και στην ίδρυση της Δωρικής Σπάρτης, στην κατάκτηση των Αμυκλών και της Μεσσηνίας, την ίδρυση της Θήρας και της Λατρείας του Καρνείου Απόλλωνος, την εγκαθίδρυση διαφόρων λατρειών στην Σπάρτη, και τις εκστρατείες για τον αποικισμό περιοχών από τους Δωριείς. Ο οικιστής της Κυρήνης Βάττος, “εών γένος Ευφημίδας των Μινυέων” (Ηρόδοτος IV, 208-4) εκ Θήρας ανήκει πιθανώτατα στους Αιγείδες , οι οποίοι κατά τον Πίνδαρο, μετέφεραν την Λατρεία του Απόλλωνος Καρνείου από την Σπάρτη στην Κυρήνη (Πυθ. v 73-81), ενώ η Λατρεία του Απόλλωνος Καρνείου ακολούθησε τους Αιγείδες στην Θήρα, ως ιδρυτές της πόλεως κράτους. Οι Αιγείδαι λοιπόν είναι και Ηρακλείδαι, αλλά και Μινύαι, ανέκαθεν εγκατεστημένοι στις Αμύκλες, ως ιερατικό γένος του Υακίνθου. Αυτοί μεριμνούσαν για την διατήρηση της λατρείας του ήρωος, παράλληλα με εκείνη του Απόλλωνος. Υακινθίδες και Υάδες παραπέμπουν στην ναυτική δράση του Υακίνθου, στην υδάτινη φύση της νησιωτικής κοιτίδας του.
ΥΑΚΙΝΘΟΣ Ο ΔΩΡΙΚΟΣ ΘΕΟΣ
Ο Υάκινθος είναι Δωρικός θεός, ο Ήρως, την αποθέωση του οποίου απεικόνισε ο Βαθυκλής στο ιδιότυπο Μνημείο, Θρόνο-Βωμό και κενοτάφιο, με στήλη η οποία απέληγε σε άγαλμα του Απόλλωνος. (Παυσανίας ΙΙΙ, 19, 2 μέγεθος δὲ αὐτοῦ μέτρῳ μὲν οὐδένα ἀνευρόντα οἶδα, εἰκάζοντι δὲ καὶ τριάκοντα εἶναι φαίνοιντο ἂν πήχεις. ἔργον δὲ οὐ Βαθυκλέους ἐστίν, ἀλλὰ ἀρχαῖον καὶ οὐ σὺν τέχνῃ πεποιημένον: ὅτι γὰρ μὴ πρόσωπον αὐτῷ καὶ πόδες εἰσὶν ἄκροι καὶ χεῖρες, τὸ λοιπὸν χαλκῷ κίονί ἐστιν εἰκασμένον. ἔχει δὲ ἐπὶ τῇ κεφαλῇ κράνος, λόγχην δὲ ἐν ταῖς χερσὶ καὶ τόξον.
O Dietrich υποστηρίζει ότι ο Υάκινθος είναι προελληνικός Θεός λόγω επενθέματος -νθ- και η λατρεία του παρελήφθει από τους Έλληνες, όταν εισήλθαν στον Ελληνικό χώρο περί το 2000 ΠΧΧ, υπεχώρησε κατά τους αχαϊκούς χρόνους και επανήλθε μετά την Δωρική “εισβολή”, καθιερώθη δε ως κύρια Δωρική λατρεία και στις Αμύκλες και στις Δωρικές “αποικίες”, την Μήλο, την Κνίδο και βεβαίως τον Τάραντα, ενώ το Δωρικό Ημερολόγιο είχε μήνα Υακίνθιο. Μία πρόσθετη έμμεση αμφισβήτηση της Δωρικής εισβολής.
Τα πράγματα, λοιπόν, ανεστράφησαν και ορθώς, αλλά το μόνο που δεν διετύπωσε ο Dietrich είναι οτι ο Υάκινθος είναι Μινυακός και όχι Προελληνικός Ήρως, λατρεύεται δε από τους Δωριείς και όχι απο τους Αχαιούς, διότι οι Δωριείς είναι απόγονοι των Μινυών. Δεν είναι βέβαιο αν η λατρεία του Υάκινθου ησκείτο στις Αμύκλες στους προμυκηναϊκούς χρόνους ή αν καθιερώθη στις Αμύκλες και την Σπάρτη. Οι κατελθόντες Δωριείς διεξεδίκησαν το δικό τους μερίδιο στην λατρεία του Αμυκλαίου και τα δύο φύλλα συνεβιβάσθησαν σε κοινή λατρεία, του Υακίνθου και του Απόλλωνος, συμβιβασμός που αντανακλάται στο συγκρητιστικό έργο του Βαθυκλή, έργο που συγκερνά τις Μινυακές / Δωρικές με τις Αχαϊκές παραδόσεις και επιδιώξεις.
Ο Υάκινθος ήταν ήδη μία λατρευτική μορφή στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού στις Αμύκλες, όπου η λατρεία του παρελήφθη και διεδώθει απ’τους Δωριείς στην Δωρική Επικράτεια μαζί με τον Δωρικό μήνα Υακίνθιο. Συνεπώς η λατρεία του Υακίνθου μαρτυρεί παρουσία Δωριέων στην Λακωνία ήδη κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού και ακυρώνει την θεωρία της εισβολής των Δωριέων στην Πελοπόννησο, είτε στο τέλος της εποχής του Χαλκού είτε αμέσως μετά. Η λατρεία όμως του Αμυκλαίου στους Υστεροελλαδικούς χρόνους ανήκει ασφαλώς στον Αχαιό Απόλλωνα και ο Θεός τιμάται εκεί με Μυκηναϊκά αναθήματα. Η λατρεία του Υακίνθου, αν δεν προϋπήρξε του Απόλλωνος στην ίδια θέση, λόγω της προμυκηναϊκής του υπόστασης (του ενθέματος -νθ-), δηλαδή της Μινυακής του ταυτότητος, τότε εγκαθιδρύθη εκεί μετά την κάθοδο των Δωριέων από τον Ταϋγετο και την Λακεδαίμονα, όπου πιθανόν υπήρξε η Εστία της λατρείας του, στην Σπάρτη και τις Αμύκλες στους ΥΕΙΙΙ Β2/Γ1 χρόνους, στην ήδη υπάρχουσα λατρεία του Απόλλωνος, που συνέχισε στους κλασσικούς χρόνους.
Ο Υάκινθος ανήκει στους Δωριείς, διότι ανήκει στους προγόνους τους, τους Μινύες. Εκτός αν θέλουν να μας πείσουν ότι και οι Δωριείς είναι Προέλληνες! Τον Υάκινθο κατέστησε θηλυπρεπή και ωραίο έφηβο η Ιωνική προπαγάνδα και η παιδεραστική πρακτική εκείνων, που ήθελαν Δωρικές όλες τις παρεκτροπές και τις παρεκκλίσεις (Δωρικός Έρωτας, Δωρική ελευθεριότης των γυναικών στη Σπάρτη, Δωρικές ανθρωποθυσίες).
Ο Υάκινθος όμως στην εικονογραφία του “Θρόνου” του Βαθυκλή, από την επί Μαιάνδρω Μαγνησία, στις Αμύκλες (περίπου 530 ΠΧΧ) δεν είναι αγένειος και παίς, αλλά ανήρ γενειοφόρος (Παυσανίας 3, 19, 4 κομίζουσι δ’ ἐς οὐρανὸν Ὑάκινθον καὶ Πολύβοιαν, Ὑακίνθου καθὰ λέγουσιν ἀδελφὴν ἀποθανοῦσαν ἔτι παρθένον. τοῦτο μὲν οὖν τοῦ Ὑακίνθου τὸ ἄγαλμα ἔχον ἐστὶν ἤδη γένεια, Νικίας δὲ ὁ Νικομήδους περισσῶς δή τι ἔγραψεν αὐτὸν ὡραῖον, τὸν ἐπὶ Ὑακίνθῳ λεγόμενον Ἀπόλλωνος ἔρωτα ὑποσημαίνων.) Ο Υάκινθος είναι ο Έρως στο Συμπόσιο του Πλάτωνος. Οι συνδαιτημόνες του Σωκράτη τον περιέγραψαν τρυφερό, μελέφηβο, πρόξενο πόθου, όπως ακριβώς τον ήθελε η τα πάντα παραχαράξασα αντιδωρική προπαγάνδα. Ο Σωκράτης, ήγουν ο Πλάτων, εκπροσωπών την Δωρική αυθεντική Θεολογία καταρίπτει τις απόψεις αυτές και ανάγει τον Δαίμονα Έρωτα στην εικόνα του Δαίμονος Υακίνθου. Τον περιγράφει άνδρα γενειοφόρο, όπως τον παρέστησε ο Βαθυκλής στις Αμύκλες. Άνδρα ανήσυχο, το πνεύμα του Δημιουργού που συνέχει τον Κόσμο Του, άϋπνο, σκληρό, μαχητή, διώκτη του Ωραίου και του Κάλλους και όχι ταυτόσημον με το Κάλλος. Ο Έρως δημιουργεί Κάλλος. δεν είναι “παίς καλός”, όπως ο Δημιουργός Θεός δημιουργεί Κόσμον, ίσον Κάλλος.
